سرنوشت نامشخص تیکتاک در آمریکا: ممنوعیت، بازگشت و خریداران احتمالی
به گزارش اپ خونه، تیکتاک، که متعلق به شرکت چینی بایتدنس (ByteDance) است، چهار سال است که در مرکز بحثهای داغ در آمریکا قرار دارد. دلیل این جنجال، نگرانیهایی درباره احتمال دسترسی دولت چین به دادههای کاربران این اپلیکیشن است.
در ماه گذشته، این برنامه بهطور موقت در آمریکا از دسترس خارج شد و میلیونها کاربر را در بلاتکلیفی فرو برد، اما خیلی زود دوباره فعال شد. این برنامه در ماه فوریه به اپ استور و گوگل پلی بازگشت.
بااینحال، آینده تیکتاک همچنان نامشخص است و سرمایهگذاران متعددی برای خرید این اپلیکیشن رقابت میکنند. طبق برآورد آنجلو زینو، معاون ارشد تحقیقاتی CFRA Research، ارزش کسبوکار تیکتاک در آمریکا میتواند به بیش از ۶۰ میلیارد دلار برسد.
ممنوعیت تیکتاک: چه اتفاقی افتاده است؟
برای درک بهتر این ماجرا، نگاهی به تاریخچه پرچالش روابط تیکتاک با دولت آمریکا میاندازیم که منجر به پروندههای قضایی و مذاکرات مختلف شده است.
همه چیز در آگوست ۲۰۲۰ شروع شد، زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، فرمان اجرایی برای ممنوعیت هرگونه معامله با بایتدنس را امضا کرد.
یک ماه بعد، دولت ترامپ تلاش کرد تیکتاک را مجبور به فروش بخش آمریکایی خود به یک شرکت آمریکایی کند. در آن زمان، مایکروسافت، اوراکل و والمارت از گزینههای اصلی برای خرید این اپلیکیشن بودند. بااینحال، یک قاضی آمریکایی بهطور موقت این فرمان را مسدود کرد و اجازه داد تیکتاک به فعالیت خود ادامه دهد.
با روی کار آمدن جو بایدن، ماجرا دوباره شدت گرفت. مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قاطع ۳۶۰ رأی موافق در برابر ۵۸ رأی مخالف، قانونی علیه تیکتاک تصویب کرد و در ۲۳ آوریل ۲۰۲۴، سنای آمریکا نیز این لایحه را تأیید کرد.
مدتی بعد، بایدن این لایحه را امضا کرد و طبق آن، تیکتاک موظف شد که یا فروخته شود یا بهطور کامل در آمریکا مسدود گردد. در پاسخ، تیکتاک از دولت آمریکا شکایت کرد و این ممنوعیت را نقض حقوق متمم اول قانون اساسی دانست.
این شرکت همیشه تأکید کرده که تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب نمیشود و دادههای کاربران آمریکایی را مطابق قوانین محلی نگهداری میکند.
تغییر موضع ترامپ
در ۲۷ دسامبر ۲۰۲۴، ترامپ در اقدامی غیرمنتظره، مخالفت خود را با ممنوعیت تیکتاک اعلام کرد و گفت که ممکن است راهی برای حفظ این برنامه در آمریکا پیدا کند. این موضعگیری، تغییر بزرگی نسبت به دوران ریاستجمهوری اول او بود.
در ژانویه ۲۰۲۵، دیوان عالی آمریکا قانون «حفاظت از آمریکاییها در برابر برنامههای تحت کنترل دشمنان خارجی» (PAFACA) را که بهعنوان «قانون ممنوعیت تیکتاک» شناخته میشود، تأیید کرد. در نتیجه، تیکتاک اعلام کرد که احتمالاً در ۱۹ ژانویه فعالیت خود را در آمریکا متوقف خواهد کرد.
تیکتاک مسدود شد … اما دوباره بازگشت!
با اجرایی شدن این قانون، تیکتاک واقعاً فعالیت خود را در آمریکا متوقف کرد، اما این توقف کمتر از ۱۲ ساعت طول کشید! این پلتفرم در بیانیهای اعلام کرد:
«با تلاشهای رئیسجمهور ترامپ، تیکتاک دوباره به آمریکا بازگشت.»
در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، ترامپ یک فرمان اجرایی جدید صادر کرد و ممنوعیت تیکتاک را ۷۵ روز به تعویق انداخت. این اقدام به تیکتاک زمان بیشتری میدهد تا یا بخشی از سهام خود را بفروشد یا با ترامپ به توافق برسد. هدف ترامپ این است که مالکیت این پلتفرم بهصورت ۵۰-۵۰ بین بایتدنس و یک شرکت آمریکایی تقسیم شود.
به گزارش رویترز، در اوایل ماه مارس ۲۰۲۵، ترامپ اعلام کرد که دولتش در حال مذاکره با چهار گروه مختلف برای خرید این پلتفرم است.
تاکنون هیچ معامله قطعیای برای فروش تیکتاک انجام نشده، اما بهزودی ممکن است نتیجه این رقابت مشخص شود.
چه کسانی برای خرید تیکتاک رقابت میکنند؟
۱. کنسرسیوم «The People’s Bid»
این گروه توسط فرانک مککورت، مالک سابق تیم بیسبال لسآنجلس داجرز و بنیانگذار Project Liberty، رهبری میشود. هدف این گروه از خرید تیکتاک، تمرکز بر حفظ حریم خصوصی کاربران و کنترل دادهها از طریق فناوری متنباز است.
فرانک مککورت، مالک سابق تیم بیسبال لسآنجلس داجرز
اعضای این گروه عبارتاند از:
- الکسیس اوهانیان (بنیانگذار ردیت) – مشاور استراتژیک گروه
- کوین اولری (سرمایهگذار معروف و شخصیت تلویزیونی) – پیشنهاد خرید ۲۰ میلیارد دلاری ارائه داده است
- تیم برنرز-لی (مخترع وب) – حامی ایده کنترل کاربران بر دادههای شخصی خود
- دیوید کلارک (دانشمند ارشد MIT)
۲. کنسرسیوم «سرمایهگذاران آمریکایی»
این گروه به رهبری جسی تینسلی، مدیرعامل Employer.com، پیشنهادی ۳۰ میلیارد دلاری نقدی برای خرید تیکتاک ارائه کرده است.
اعضای کلیدی این گروه:
- دیوید بازوکی (همبنیانگذار و مدیرعامل Roblox)
- نیتان مککالی (مدیرعامل پلتفرم ارز دیجیتال Anchorage Digital)
- جیمی دونالدسون (MrBeast) (یوتیوبر معروف)
۳. سایر شرکتهای علاقهمند به خرید تیکتاک
- بابی کوتیک (مدیرعامل سابق Activision) – به دنبال ترکیب بازیهای ویدیویی با شبکههای اجتماعی
- استیون منوچین (وزیر خزانهداری سابق آمریکا) – مجدداً وارد مذاکرات شده است
- اوراکل – گزینه اصلی برای ارائه زیرساخت ابری به تیکتاک
- والمارت – علاقهمند به توسعه تجارت الکترونیکی از طریق تیکتاک
- مایکروسافت – دوباره وارد رقابت برای خرید تیکتاک شده است
- رامبل (Rumble) – رقیب یوتیوب که قصد دارد هم مالک تیکتاک شود و هم زیرساخت ابری آن را تأمین کند
- Perplexity AI – استارتاپ موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی که پیشنهاد خرید تیکتاک را ارائه کرده است
————————————————————————————————————————————————
در نتیجه ماجرای تیکتاک در آمریکا هنوز به پایان نرسیده است. آیا این اپلیکیشن به فعالیت خود ادامه خواهد داد؟ آیا فروخته خواهد شد؟ یا اینکه سرانجام با یک ممنوعیت قطعی روبهرو خواهد شد؟
پاسخ این سؤالها را در روزهای آینده خواهیم فهمید.